Άρθρο της Λουκίας Σαράντη, Προέδρου του ΣΒΕ, στην Εφημερίδα των Συντακτών.
Κάθε χρόνο, η ΔΕΘ καθιστά τη Θεσσαλονίκη σημείο αναφοράς για την ελληνική επιχειρηματικότητα και τονίζει τον αυξανόμενης σημασίας ρόλο της στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Αναδεικνύεται διαχρονικά σε έναν πολύτιμο δίαυλο εξωστρέφειας. Και αποτελεί πραγματικά σπουδαία εξαίρεση το γεγονός ότι σε μια χώρα που δυστυχώς ακόμα και σήμερα χαρακτηρίζεται από υπερσυγκέντρωση δραστηριοτήτων στην πρωτεύουσα, η μεγαλύτερη Διεθνής της Έκθεση -και μία από τις σημαντικότερες των Βαλκανίων- διοργανώνεται εκτός Αττικής, στη Θεσσαλονίκη.
Τέτοιου είδους εξαιρέσεις, βέβαια, δεν αρκούν για να υπερβούμε ως χώρα την αναπτυξιακή μονομέρεια που προκαλεί η ακραία επικέντρωση της επιχειρηματικής και βιομηχανικής ανάπτυξης στην Αττική. Μπορούν, όμως, να λειτουργήσουν ως παραδείγματα, ιδίως σε επίπεδο αντίληψης και στρατηγικής, για το πώς μπορούμε να αναστρέψουμε τις σημαντικές περιφερειακές ανισότητες που σήμερα επηρεάζουν το σύνολο της χώρας, σε πολλά επίπεδα.
Η υγιής περιφερειακή ανάπτυξη μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για την περαιτέρω ανάπτυξη της βιομηχανίας μας, η οποία με τη σειρά της, σε έναν ενάρετο κύκλο, μπορεί να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην ενδυνάμωση της ελληνικής περιφέρειας. Τώρα είναι η ώρα να στηριχτούν στην πράξη γόνιμες και σε πολλές περιπτώσεις καινοτόμες παραγωγικές δυνάμεις και επιχειρηματικές προσπάθειες που διακρίνονται σε όλη την επικράτεια.
Για να επιτευχθεί αυτό, πρώτα απ’ όλα, χρειάζεται η Πολιτεία να στηρίξει έμπρακτα τις τοπικές κοινωνίες και να παρέχει κίνητρα ώστε η Περιφέρεια να γίνει πιο ελκυστική – τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για τους επενδυτές. Είναι ανάγκη να παρθούν μια σειρά από θαρραλέες αποφάσεις και να υλοποιηθούν μεταρρυθμίσεις, που θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τα σημερινά προβλήματα του επιχειρείν στην Ελλάδα, αλλά και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μεγαλύτερη περιφερειακή ανάπτυξη.
Πριν προχωρήσουμε σε εξειδικευμένα μέτρα και πολιτικές, απαιτείται πρώτα να γίνουν τα στοιχειώδη: Να υποστηριχθεί συστηματικά και μακροπρόθεσμα η περιφέρεια με αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, καλά πανεπιστήμια, καλά νοσοκομεία. Να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να απολαμβάνουν όλοι καλύτερη ποιότητα ζωής. Έτσι θα μείνουν οι νέοι και οι νέες στους τόπους τους, αλλά και θα αποκτήσουν όλα τα εφόδια που χρειάζονται στον απαιτητικό σύγχρονο κόσμο.
Μόνο αν συμβεί αυτό θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μακροπρόθεσμα το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν το επιχειρείν στην Ελλάδα σήμερα: τη δυσκολία εύρεσης του κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού. Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο σε αυτό, γιατί είναι κάτι που προβληματίζει όλες τις ελληνικές επιχειρήσεις, ακόμα περισσότερο μάλιστα τις βιομηχανίες και ακόμα περισσότερο όσες από αυτές δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια. Μας λείπουν εργαζόμενοι, σχεδόν σε κάθε επίπεδο και ειδικότητα. Ακόμα πιο πολύ, μας λείπουν εργαζόμενοι συγκεκριμένης εξειδίκευσης, ιδίως στις σύγχρονες τεχνολογίες. Μας λείπει όμως και η δυνατότητα να βοηθάμε το ανθρώπινο δυναμικό μας να γίνεται όλο και καλύτερο, όλο και πιο εναρμονισμένο με τις σύγχρονες απαιτήσεις: το reskilling και το upskilling είναι αναγκαία.
Οι εργαζόμενοί μας είναι οι άνθρωποί μας, είναι η καρδιά των επιχειρήσεών μας, και θέλουμε να έχουν τα εφόδια για να εξελίσσονται διαρκώς. Για να αντιμετωπιστεί αυτό χρειάζεται να συνδεθεί η εκπαιδευτική διαδικασία με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς, να επαναπροσδιορίσουμε το σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, αλλά και να εφαρμόσουμε στην πράξη κίνητρα για την προσέλκυση κατάλληλου και εξιδεικευμένου ανθρώπινου δυναμικού στην περιφέρεια.
Ως ΣΒΕ ερχόμαστε διαρκώς αντιμέτωποι με αυτές τις δυσκολίες, γι’ αυτό και διεξήγαμε σε συνεργασία με την Deloitte μια μελέτη που καταγράφει τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σε σχέση με το ανθρώπινο δυναμικό των επιχειρήσεών μας, καταγράφει βέλτιστες πρακτικές και επιτυχημένα παραδείγματα και καταλήγει σε ένα ολοκληρωμένο πλέγμα 13 προτάσεων για την αντιμετώπισή τους.
Ταυτόχρονα, βέβαια, πρέπει να αντιμετωπιστούν και μια σειρά από άλλα καίρια προβλήματα: Τα πολύ μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί σε όλους μας η συνεχιζόμενη διεθνής ενεργειακή κρίση. Επιπλέον, το υψηλό κόστος που προϋποθέτει ο μονόδρομος -για όλους- της πράσινης ανάπτυξης και το γεγονός ότι υπολειπόμαστε από τις ανάγκες της κυκλικής οικονομίας. Το τεχνολογικό χάσμα που ακόμα έχουμε με άλλες χώρες. Και βέβαια, οι σοβαρές ελλείψεις μας στις υποδομές. Δεν είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να μιλάμε για στήριξη της βιομηχανίας όταν δεν έχουμε ακόμα σύγχρονα εμπορικά λιμάνια σε κρίσιμες περιοχές όπως η Ήπειρος και η Θράκη, ή ολοκληρωμένο σιδηροδρομικό εμπορευματικό δίκτυο, το οποίο θα μείωνε κατά πολύ το κόστος της μεταφοράς. Η αναβάθμιση των δικτύων μας σε συνδυασμένες μεταφορές, τηλεπικοινωνίες και ενέργεια, μας είναι αναγκαία για τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της χώρας και ορισμένα από τα έργα που προχωρούν τα τελευταία χρόνια είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Αν συμβούν όλα αυτά, αν βήμα-βήμα στηριχθεί στην πράξη η ελληνική περιφέρεια, τότε είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν και οι προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο η βιομηχανία μας και, με τη σειρά της, να αποτελέσει τον καταλύτη που θα μας οδηγήσει στην περιφερειακή σύγκλιση και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Με όραμα, σωστό σχεδιασμό, ενότητα και συνεπή προσπάθεια, μπορούμε να τα καταφέρουμε.
